Middenmeer, 3 juni 2021 – Wie waren de eerste maanreizigers? Hoeveel kinderen kregen Juliana en Bernard? Wanneer won Sandra Reemer het Songfestival? De bollebozen onder ons kennen de feiten uit hun hoofd. Ben je niet van de rijtjes en reeksen, dan is het antwoord zo gevonden in een naslagwerk of op internet. De internationale en nationale feiten bij gebeurtenissen gaan nooit verloren. Maar hoe gaat dat met onze lokale geschiedenis?
Wij maken samen de geschiedenis
U en ik schrijven voortdurend mee aan de geschiedenis van de Wieringermeer. Geschiedenis van de straat, de buurt, het dorp, het gebied waarin we wonen. Wij maken die geschiedenis in onze bedrijven, verenigingen, stichtingen, clubs, comités, groepen, teams, scholen, kerken en andere organisaties.
We zijn de leden, vrijwilligers, bestuurders, organisatoren, oprichters, begeleiders, initiatiefnemers, abonnees, voorzitters, penningmeesters, secretarissen, directeuren, vennoten, werknemers, partners, coöperanten, enzovoort. In al die rollen vieren we hoogtepunten, brengen we een moeilijke klus tot een goed einde, beginnen of liquideren we een bedrijf, starten een nieuw project.
Ons geheugen is als een natte hond
Als Genootschap proberen we al die gebeurtenissen, mensen en activiteiten secuur vast te leggen. Een poging daartoe ziet u in onze Archieven, een verzameling van geschreven en gedrukte teksten, foto’s, films/video’s, affiches, diploma’s, en heel veel andere objecten.
In de Kroniek leest u driemaal per jaar een piepkleine selectie uit die enorme zee aan historische gebeurtenissen uit 90 jaar poldergeschiedenis. Onze redacteuren speuren in kranten, boeken, tijdschriften, films en in archieven opgeslagen bij andere instellingen. Ook spreken we met informanten, met u, (oud-)inwoners van de Wieringermeer. Die laatste bron is voor mij de leukste, want de persoonlijkste. Soms komt een oud fotoalbum tevoorschijn. Soms een aantekening in een boekje. Maar ik doe ook altijd een beroep op uw geheugen. Vaak levert dit verrassende vondsten, maar net zo vaak niet.
Ons geheugen. Daar zit ‘m de kneep. Vandaag weten u en ik nog alles precies, kennen we de details van wie we spraken of hoeveel bestuursleden de vereniging telt. Vragen over personen of gebeurtenissen van 20 of 30 jaar, of nog langer geleden, dat wordt lastig. Ons geheugen is feilbaar, we weten het gewoonweg niet (meer).
Ook is ons geheugen helemaal niet zo betrouwbaar, al beweren sommige mensen dat ze zich alles nog precies herinneren “als de dag van gisteren”. Cees Nooteboom zei ooit: ‘Ons geheugen is als een natte hond, die gaat liggen waar hij wil.’ Waarmee hij maar wilde zeggen: Soms denken we een precieze herinnering te hebben, maar bij een check met de feiten, deugt er niets van die herinnering.
Vastleggen voor later
Daarom doe ik een oproep aan u allen. Gebruik agenda’s, kalenders, planners en notitieboekjes om te registreren. Zet direct bij (groeps)foto’s wie erop staan en waar en wanneer de foto is gemaakt. Wanneer zijn we van start gegaan? Wie waren daarbij? Wanneer is het gestopt? Waar vond het plaats?
De feiten helpen ook nog eens ons geheugen. Het zijn kapstokjes die een vage herinnering tot leven te brengen en zo meer details en gegevens over toen naar voren halen. Dat u aan de radio gekluisterd zat toen Evert van Benthem op 21 februari 1985 de 13de Elfstedentocht won, brengt u ook terug bij waar u was en waar u mee bezig was op die dag, in dat jaar.
Nu registreren helpt ons om later historisch verantwoord te informeren.
Ik besef dat het bovenstaande morgen alweer geschiedenis is. Gelukkig heb ik het aan het digitale papier toevertrouwd.
Laurens van der Vaart.