Drainagebuizen door oude boomstamkano. Foto; RHG
2007
Prehistorische kano in Wieringermeer opgegraven
20-12-2007
De prehistorische kano die in september in Wieringermeer werd ontdekt, is woensdag 19 december opgegraven. De ruim 5000 jaar oude boomstamkano is voor onderzoek overgebracht naar de RACM (Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten) in Lelystad.
Dit najaar werd bij graafwerkzaamheden in natuurontwikkelingsgebied Dijkgatsweide een eikenhouten kano gevonden uit omstreeks 3300 v Chr. Het is één van de oudste, meest complete kano’s die tot nu toe in Nederland gevonden zijn. Archeologen noemen de vondst ‘heel bijzonder’. De kano uit de zogenaamde Trechterbekercultuur leert ons meer over de bewoners van die periode. In die tijd, waarin in Drenthe aan de hunebedden werd gebouwd, was de huidige kuststrook van Wieringermeer een duinen- en kwelderlandschap waarin boeren ook jaagden op vogels en waterdieren. De kano kan dus van een vissende boer geweest zijn.
De kano is tijdens het eeuwenlange verblijf in de grond door onder andere schimmelaantasting erg zacht geworden. Om te voorkomen dat het hout van de boot breekt, mede gezien de ingevallen vorst, werd de kano vandaag, samen met de omliggende grond, als één blok gelicht. Hiervoor werd een stalen bekisting rond en onder de kano geconstrueerd. De ingeblikte boomstamkano, die ongeveer 16 ton weegt, is per vrachtwagen overgebracht naar de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) in Lelystad. Hier zal de kano op de sproeivloer worden natgehouden. Na deze reddingsactie kan de kano worden geprepareerd, gedocumenteerd, geconserveerd en gerestaureerd. In 2008 wordt nader overleg gevoerd over conservering en restauratie van de kano en de plek waar het tentoongesteld zal gaan worden.
Plaats van de vondst Robbenoordbos. Foto; RHG
Het landschap vertelt…
De kuststrook bij Wieringermeer was vroeger een duinen- en kwelderlandschap. Er leefden in het midden van het Neolithicum (4200-2850 v. Chr.) kleine groepen jagers die over een eigen jachtgebied beschikten. Iedere groep bezat enkele grotere basiskampen, waar men elk jaar in een vast patroon langs trok.
Deze kampen zijn alleen op de hogere zandgronden in Nederland teruggevonden. Langs de kust hadden zij zomerkampen. De zomerkampen lagen veelal op oeverwallen, dekzandkopjes, langs kreken of moerassen. Door de ligging kon er gevist worden op zowel zoet- als zoutwatervissen.
De begroeiing op de stroomwallen leverde een belangrijk deel van het plantaardig voedsel zoals appel, braam, hazelaar en meidoorn. In lager gelegen, vaak natte delen werd gejaagd op vogels en typische waterdieren zoals bever, otter en zeehond. Toen het klimaat langzaam begon te veranderen, werd het droger en koeler (maar nog altijd warmer dan nu). Heel geleidelijk schakelde men over op landbouw en veeteelt. In het begin leverde landbouw alleen nog niet genoeg op. Jagen, vissen en verzamelen bleef nog lang nodig om in de levensbehoeften te voorzien. De boomstamkano, zoals die nu gevonden is, werd hoogstwaarschijnlijk gebruikt door zo’n vissende boer.
Natuurgebied Dijkgatsweide
Dijkgatsweide is een natuurontwikkelingsproject dat tot stand komt in samenwerking tussen Provincie Noord-Holland, Dienst Landelijk Gebied, Staatsbosbeheer, gemeente Wieringermeer, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en Eelerwoude B.V. RAAP Archeologisch Adviesbureau begeleidt de berging van de kano, die door Grondverzetbedrijf van der Meer BV wordt uitgevoerd.
Nieuwsredactie Noord-Hollands dagblad
De kano wordt omhoog getakeld. Foto; RHG
foto;RHG
Drainagebuizen goed zichtbaar. Lelystad Foto; RHG
De kano wordt op transport gezet. Foto; RHG
