door Janneke Blijdorp, najaar 2011
Polder
ooit oneindig wassend water,
bedwongen en gestold
tot vruchtbaar hoekig land
Golven die nooit echt geheel verdwenen:
ze zijn verankert in de genen
van boeren, akkers en de klei
Ondanks mechanisatie, kunstmest, chemicaliën,
de strijd om de vooruitgang, gericht op maximaal gewas,
de kreken in het landschap
bleven zeggen hoe het was.
Het water in het land,
dat bleef zich immer roeren:
gewassen deinden onverstoorbaar mee
op wat ooit was, het ritme van de zee.
Maar nu: de adem van het water en het land
ze lijkt voor goed bedwongen
door wat men noemt “gesloten teelt”;
de polder werd een huis van zwaar beton:
men teelt hier voedsel onder glas
De hofstee van de buurman
is inmiddels ook geen hoeve meer,
maar levert koeling voor een datacentrum:
stalen huizen gevuld met informatie, kennisproducten en systemen,
registers, stelsels, bits……….
algoritmen: de nieuwste grondstof van de akkers.
Poldergrond, geworden tot een ‘mijn-baar’ dataveld,
object van ‘t grote geld
de vlammenzee, eens mijn grootse wonder,
ging hier aan Rijksdata Staat ten onder.
Maar buiten de vermeende grenzen van de polder
regeert nog steeds het water en de zee;
ze dreigt:
haar Spiegel stijgt !
door ’s werelds kolder
Zon en koolstof, ooit de basis van het leven
zijn geworden tot krachten van de dood.
De zee, ontembaar zijn haar golven
veronachtzaamd is haar kracht
eens slaat ze zeker terug
vrijwel zeker in het midden van de nacht.
Terugkijkend zal ‘men’ zeggen:
Sapiens negeerde landschapspijn;
verlies van zinnen en bewuste zijn.
land wat oneindig en een burcht voor eeuwig leek,
werd weggevaagd, als ware het een pennenstreek.
(c) 2011, Janneke Blijdorp
Geïnspireerd op de tekst “Bewaar in uw hart het beeld van het land, zoals het was toen u het leerde kennen” . Uitspraak van een Indianen opperhoofd, Seattle in 1855.